Türkiye’de mesleklerine göre ilk kadınlarımız:
“Kadınlarımız eğer milletin gerçek anası olmak istiyorlarsa, erkeklerimizden çok daha aydın ve faziletli olmaya çalışmalıdırlar.” // Mustafa Kemal Atatürk
İlk kadın dergisi / Şükûfezâr // Arife Hanım
1886’da yayın hayatına başlayan Şükûfezâr, imtiyaz sahibi ve tüm yazarları kadın olan ilk kadındergisi olarak bilinir. Şükûfezâr’ın ilk sayısında, Arife Hanım’ın “Mukaddime” (önsöz)bölümünde yazdığı, “Biz ki -saçı uzun aklı kısa- diye erkeklerin hande-i istihzasına (alaylarına) hedef olmuş bir taifeyiz. Bunun aksini ispat etmeye çalışacağız. Erkekliği kadınlığa, kadınlığı erkekliğe tercih etmeyerek, şahrah-i sa’y (doğru yolda yürümek) ve amelde (eylem)mümkün olduğu kadar paye endâz-ı sebât olacağız(gayret ve çalışma yolunda mümkün olduğu kadar sebatla adım atacağız)” denilir. Kadın ve erkek arasında, insanlığa hizmet açısından fark olmadığı anlatılarak derginin amaç ve misyonu açıklanır. (ilk kadın dergisi)
“İlk kadın askerî- savaş pilotu ”
Sabiha Gökçen: 22 mart 1913 Bursa – 22 Mart 2001 Ankara
1913yılında Bursa’da doğdu. Babası ve annesinin ölümünün ardında 1925 yılında Bursa’yı ziyaret eden Atatürk evlat edindi. “Gökçek” soyadı Atatürk tarafında verildi. 1925’te “Türk Kuşu Sivil Havacılık Okulu” na girdi
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün manevi kızı, Cumhuriyetin yetiştirdiği, dünyadaki ilk kadın savaş pilotudur. 1936’da Eskişehir Askeri Hava Okulu’na girdi. 1937’de THK. iftihar madalyası verildi.1938’de Balkan devletlerinin davetlisi olarak, uçağıyla Balkan turu yaptı. 1953-1959’da davetli olarak ABD’ye gidip Türk kadınını tanıttı.Son uçuşunu 1996’da 83 yaşında iken Fransız pilot Daniel Acton eşliğinde Falcon 2000uçağıyla yaptı.
“Sahneye çıkan ilk Müslüman Kadın Afife Jale”
Afife Jale : 1902 / İstanbul – 24 Temmuz 1941 İstanbul
İlk kadın tiyatro oyuncumuzdur. İstanbul Kız Sanayi Mektebi’nde okudu.10 Kasım 1918 de tiyatroya başladı. Müslüman kadınların sahneye çıkması yasak olduğu için sadece Darülbedayi de kadınlara gösteri yapmasına izin verildi. 18 yaşında 22 Nisan 1920’da Apollon Sineması’nda ilk sahne gösterisini yapabildi. 1929’da Besteci ve Ud sanatçısı Selahaddin Pınar’la evlendi. 1923 yılında Atatürk’ün Müslüman kadınların sahne yasağını kaldırması üzerine, Afife Jale tekrar oyunculuğa başladı ve turnelere çıktı.
Sahneye çıkan “iİlk Müslüman Türk Kadın” olarak tarihe geçti. Sağlığının bozulmasıyla sahneyi bırakmak zorunda kaldı. 39 yaşında Balıklı Rum Hastanesi’nde yaşama veda etti.
“İlk Kadın Doktor”
H. Safiye Ali: 2 Şubat 1894 İstanbul – 5 Temmuz 1952 Dortmund)
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kadın doktorudur. Babası Sultan Abdülaziz ve II. Abdülhamit’in yaveri Ali Kırat Paşa’dır. Almanya’nın Würzburg şehrine giderek tıp eğitimini aldıktan sonra İstanbul’a dönmüştür. 1923 yılında “Türkiye’nin İlk kadın doktoru” olarak göreve başladı. Hekim ve sosyal gönüllü olarak çalışırken uluslararası tıp kongrelerinde Türkiye’yi temsil etmiştir. 1924 yılında Londra, 1924 yılının 4-8 Ekim’de Viyana’da, 8-11 Ekim’de Budapeşte’de kongrelere katılmıştır. Nezihe Muhittin Hanım, Safiye Ali’nin de bulunduğu bazı önemli kadınlar mebus adayı olarak gösterilmiştir. Türk Kadınlar Birliğinde görev almıştır. Safiye Ali kadınların bir gün mutlaka mebus olacağı inancından hiç vazgeçmemiştir.
Ocak 2023
Konuyla İlgili Düşüncenizi Paylaşabilirsiniz