Sefa Taşkın ve Yeni Bir Yazısı Daha

TAŞ YERİNDE AĞIRDIR-120. UNUTMAYALIM, UNUTTURMAYALIM.

 Bir kaçakçılık belgesi daha!

Bergama’dan Berlin’e hırsızlıkla kaçırıldığı tescilli eserlerden biri üzerinde harikulade bir görüntü işlenmiş bir mermer taştır.

Muhtemelen ölmüş bir kahraman için yapılmış bir mezar taşıdır.

Üzerinde bu kişiyle ilgili anlamlı bir kompozisyon vardır.

Görüntü mermer friz üzerinde bir çerçeveyle sınırlandırılmıştır.

Yüksekliği 34,8 cm,genişliği44,2 cm olan mermer eser üzerinde ölmüş kahraman kişi bir kayanın üzerinde oturmuş olarak gösterilir.

Bergamalı kahraman giyiniktir ve giysisi ayrıntılı biçimde betimlenmiştir.

Saçları kısa ve dalgalıdır. Bir eliyle kayanın dibinde oturan köpeğinin başını okşar.

Muhtemelen ava çıkmıştır.

Eseri yapan heykeltıraş kahramanı kayanın üzerine yan oturtur ve öteki yanındaki köpeğe dikkatimiz çeker.

Sol yandaki ağaç da kahraman gibi ölüdür, kurumuştur. Üzerine dolanmış yılan da belki de ölü kişiye şifa verememiş olmaktan dolayı üzüntülüdür ki boynunu eğmiştir.

Ya da toprağın altında ölüye arkadaşlık etmektedir.

Sağ üst köşede görünen at figürü kahramanın yoldaşı, atı olmalıdır. Yılan ve köpeğin atla ters köşelerde bulunması frizi hoşa giden bir görünümle zenginleştirir. 

Arkadan yay biçimde aşağı doğru sarkan perdelersimetriktir ve kompozisyonu tamamlar.

Görünümde bir kadının olmaması, kahramanın genç ve bekar olduğuna işaret ediyor olabilir.

Bergamalı bir kahramanın ölümünü, böyle bir kompozisyonla, sevimli sayılabilecek görüntülerle mermere işlemek çok üstün bir sanat kavramı ve yeteneğinin ürünü sayılabilir.

Ancak, İ.Ö.2.yüzyılın ilk çeyreğine tarihlenen bu eşsiz eser de birçok diğeri gibi Bergama’dan çalınmış, Almanya’ya kaçırılmıştır.

Bergama’dan Almanya’ya götürülmüş eserler içinde açık hırsızlıkla el konulanların en belirgin örneğidir. 

Berlin’deki Müze/Hapishane kayıtlarına göre Almanların eline 1878’den önce girmiştir.

1864-1878 yıları arasında Almanların Berlin’e götürdükleri eserlerin hepsi, Osmanlının 1869 ve 1874 yasalarına aykırıdır.Bu durum açıkçakaçakçılıktır.

Berlin Müzesi/Hapishanesindeki kimlik numarası “AvP VII 305” olan, “erwoben”, muhtemelen satın alınarak, örtülü ifadeyle “edinilmiş” bu eserin bugün Berlin’de bulunması, bırakın ahlak dışı olmasını tamamen yasa dışı, hırsızlık sonucudur.

Üstelik, öz be öz Anadolu’nun bir parçası olan bu eseri Alman kayıtlarda “Prusya Kültür Mirası/Malı” olarak geçmesi de bir başka garabettir.

Ne kadar saklanılmaya çalışılırsa çalışılsın; gün, durumugörmeyen gözlerin açılması, duymayan kulakların işitmesi zamanıdır!

İnsanlığınerdemibunu gerektirir.

ZEUS SUNAĞI VE BERGAMA HEYKELLERİ SOĞUK ve PUSLU BERLİN’E DEĞİL, GÜZEL BERGAMA’YA AİT. MUTLAKA GERİ GELMELİ, EVİNE DÖNMELİDİR! 

(Kaynak: Recherche | Staatliche Museen zu Berlin, Database-Antikensammlung),)

***