Deneme

TAŞ YERİNDE AĞIRDIR-80./ Sefa Taşkın

***

UNUTMAYALIM, UNUTTURMAYALIM.

Bergama’dan Berlin’e kaçırılan yığınla eserin resimini gördükçe insanın içine bir hüzün çöküyor. Zeus Sunağından başka, birçok heykelin; metal yılanlar, farelerin yanısıra, insan vücüdünün parçalarının figürleri; bacaklar, eller, ayak parmakları bile çalınmış: Prüzsüz bronz bacaklar, mermerden narin ayak parmakları, kılcal damarları bile görülen el.  Hepsi birer sanat şaheseri. Üstelik, bacaklar antik çağdan günümüze kalan ender bronz heykel parçalarından biri. Prusya/Alman Devleti destekli hırsızlar Bergama’da bulunan bu eşsiz eserleri de kaçırmış. Bunlardan; Pergamon Krallık dönemine ait bronzdan yapılmış bacak figürü Bergama Akropol Tiyatrosunda bulunmuş.  “Ident.Nr. AvP VII 461” kod no’suyla Berlin Müzesine kapatılmış. Mermerden yapılmış zarif ayak figürü ise yine Akrapol’de, Trajan tapınağında bulunmuş, İ.Ö.2.yüzyılın 1.yarısına tarihleniyor; Tutulduğu Berlin Müzesindeki kaçakçılık kodu: “Ident.Nr. AvP VII 281,8; AvP VII 282,8”. Berlin Müze hapishanesindeki bir başka eserimiz: bir kült imajının parçası olduğu düşünülen “Ident.Nr. AvP VII 143” kod no’lu yüzüklü mermer el.   İ.Ö.3.-2.yüzyıla tarihlenmiş.  Bu Bergama/Anadolu kökenli eserler, diğerleri gibi utanılmadan kayıtlarda “Prusya Kültür Mirası” olarak geçmiş. Müzeye nasıl, ne zaman geldiği belirtilmemiş. Yani kaçak. Yağmacılığın daniskası!  Bu eşsiz eserler kaçırmasalardı toprak altında uyuyacak, günü gelince ortaya çıkarılıp Türkiye’deki Bergama Müzesini süsleyecekti. Bizim çocuklarımız da onları görüp, onları yapan heykeltıraşlara özenip, kim bilir ne güzellikler yaratacaklardı. Ama Prusya/Alman Devleti destekli tarihi eser kaçakçıları buna izin vermedi. Doymaz iştahlarıyla, binbir oyunla modelleri muhtemelen Bergama’da yaşamış insanlar olan, yine Begamalı heykeltraşlarca bronzdan, mermerden yapılmış heykel parçalarını çalıp götürdüler. Ayaklar, bacaklar, eller. Yazıklar olsun, Avrupa’nın ortasında kültürlü görünüp kültürü katledenlere.

ZEUS SUNAĞI VE BERGAMA’NIN TARİHİ ESERLERİ SOĞUK ve PUSLU BERLİN’E DEĞİL,  GÜZEL BERGAMA’YA, AİT. MUTLAKA GERİ GELMELİ, EVİNE DÖNMELİDİR!

Sefa Taşkın

***

Konuyla İlgili Düşüncenizi Paylaşabilirsiniz

    Cevap Yazın